دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران با بااقتصاد

دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران با بااقتصاد

دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار "بااقتصاد":

ابهامات سیاسی، جریان سرمایه‌ها را از بازاری به بازار دیگر هدایت می‌کند/ این حجم از ابهامات سیاسی، سطح بی‌اعتمادی عمومی به برنامه‌های اقتصادی سیاستگذاران را افزایش داده است

ارزیابی وضعیت اقتصاد ایران و بازارهای مالی، سرمایه‌ای و موازی در تلاطم‌ جریان‌های شدید سیاسی بین‌المللی که یک سر آن به مذاکرات برجام و تغییر و تحولات ناشی از توافق یا تداوم گفت‌وگوهای کشدار میان اعضای برجام در وین وصل می‌شود، کار بسیار دشواری است. آینده سرمایه‌گذاری ایران، به‌عنوان یکی از کشورهای بزرگ دارای منابع انرژی نفت و گاز در بحبوبه تنش‌های جهانی و نیاز روزافزون جهان به این کامودیتی‌های مهم، همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

به گزارش روابط عمومی کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، دکتر سعید اسلامی بیدگلی، دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران و استاد دانشگاه، در گفت‌وگو با خبرنگار «بااقتصاد»، معتقد است که اقتصاد ایران دچار ابهامات جدی خارج از ارزیابی کارشناسان اقتصادی و فعالان بازار سرمایه شده است و این حجم از ابهامات سیاسی، سطح بی‌اعتمادی به برنامه‌های اقتصادی دولت را افزایش می‌دهد، در نتیجه جریان سرمایه و نقدینگی از بازاری به بازار دیگر می‌رود.

اسلامی بیدگلی، می‌گوید: در شرایط سیاسی مبهم، به نظر می‌رسد، چیزی که اهمیت جدی دارد، این‌که تمامی بازارها و مجموعه اقتصاد ایران با نامتعادلی و تشدید بی‌اعتمادی بلندمدت مواجه شده‌اند و نوسات زیاد در بخش‌های مختلف منجر به این شده است که بخش بزرگی از سرمایه‌گذاران داخلی، رویکرد کوتاه‌مدت داشته باشند. بازار سرمایه هم متاثر از این ابهامات قرار دارد. وقتی تورم در کشور بیش از 50 درصد اعلام می‌شود، نمی‌توانیم به سرمایه‌گذاران بگوییم که مثلا 6 ماه صبر کنند تا بورس وضعیت بهتری بگیرد و در این بازه زمانی 20 تا 30 درصد از دارایی‌اش را از دست بدهد! بنابراین، سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد هر زمان که وضعیت بورس بهبود یافت، دارایی‌اش را وارد بازار سرمایه کند. به‌این‌ترتیب، نوسانات موجود، سرمایه‌ها را از بازاری به بازار دیگر سوق و جریان نقدینگی‌ها را تغییرمی‌دهد.

دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، اقتصاد ایران را با ابهامات جدی و خارج از تحلیل کارشناسان اقتصادی، متخصصان مالی و فعالان بازار سرمایه مواجه می‌داند و می‌افزاید: هیچ کسی نمی‌تواند به راحتی درباره مسایل سیاسی نظر بدهد و یا از احتمال وقوع توافق برجام صحبت کند اما همه می‌دانیم در صورت توافق اعضای برجام، بر تمامی بازارها به‌ویژه بازار سرمایه تاثیر زیادی می‌گذارد.

دکتراسلامی بیدگلی در پاسخ به این پرسش که دولت طی یک‌سال اخیر تلاش کرده است نرخ تورم و رشد نقدینگی را کنترل کند. آیا این شیوه درستی است، تصریح می‌کند: کار مهم سیاستگذار در چنین شرایطی، این است که ثبات اقتصادی و اعتماد عمومی را برای سرمایه‌گذاری‌های جدید ایجاد کند اما متاسفانه این حجم از ابهامات سیاسی، بر دامنه و سطح بی‌اعتمادی عمومی به سیاستگذار می‌افزاید و این یک کار بسیار پیچیده‌ای است. مثلا اگر امروز یکی از اعضای تیم اقتصادی بلندپایه کشور از اجرای یک برنامه اقتصادی صحبت کند، احتمالا اعتماد کمتری برای پذیرش آن نسبت به سال‌های گذشته وجود دارد و این نشان می‌دهد که اعتماد عمومی به سیاستگذاران در سال‌های اخیر با کاهش شدید مواجه شده است. این بی‌اعتمادی عمومی، کار را برای اجرای سیاست‌های اقتصادی دشوار می‌کند. مثلا در رویکرد کنترل تورمی دولت، چون اعتماد وجود ندارد، عموم مردم همان اقداماتی را درپیش می‌گیرند که در زمان تشدید نرخ تورم انجام می‌دهند. بنابراین، نقش تک تک بازیگران در اقتصاد کلان کشور بسیار پررنگ است و شاید بخشی از انتظارات مورد نظر در راستای اجرای برنامه‌های کلان اقتصادی محقق شود.

در صورت توافق برجام، آیا می‌توان با سرمایه‌گذاری‌های خارجی امید بست، اسلامی پاسخ می‎‌دهد: نکته مهم‌تری که باید به آن اشاره کرد، این است که کشور نیاز مبرم به سرمایه‌گذاری‌های جدید دارد. در حال حاضر بیش از 10 سال است که نرخ تشکیل سرمایه ثابت در کشور منفی است و عملا سرمایه‌گذاری انجام نمی‌شود و منابع کشور را مصرف می‌کنیم! سرمایه‌گذاری‌های گذشته در حال مستهلک شدن است و برای ورود سرمایه‌گذار خارجی هم ابتدا باید سرمایه‌گذار داخلی را مجاب به سرمایه‌گذاری کنیم و سپس برنامه‌هایی برای جذب سرمایه‌گذار خارجی را ارایه دهیم.

اسلامی در پاسخ به این پرسش که راهکار شما برای سیاستگذاران اقتصادی در چنین شرایطی چیست، اظهار می‌کند: من اگر به جای سیاستگذاران بودم، برنامه‌های کاهش نرخ تورم را با ایجاد ثبات نسبی و پیش‌بینی‌پذیری متغیرهای اقتصادی تغییر می‌دادم تا اعتماد سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در داخل جلب شود.

دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، وضعیت بازار سرمایه را هم مستثنی از اقتصاد کشور نمی‌داند و می‌گوید: فعلا سرمایه‌گذاران بورس در یک دوره انتظاری به‌سر می‌برند و پیش‌بینی‌ها مبنی بر این است که احتمالا در کوتاه‌مدت تغییر چندانی در وضعیت کنونی رخ ندهد. با فرض این‌که رخدادهای کلان سیاسی هم با تحولات جدی مواجه نشود، ارزیابی کلی، خارج از پیش‌بینی‌های اقتصادی است. اما اگر توافق برجام حاصل شود، بازار سرمایه هم دچار تحول می‌شود و مانند سایر بخش‌های اقتصادی و بازارهای داخلی تاثیر می‌پذیرد.

اسلامی به متولیان بازار سرمایه پیشنهاد می‌دهد که در چنین شرایطی باید برخی تغییرات در زیرساخت‌ها و ایجاد ریزساختارهای بازار مورد توجه قرار گیرد. چنانچه همواره یکی از بهانه‌های عدم تغییر در زیرساخت‌های بازار سرمایه، تلاطمات بوده و حالا فرصت مغتنمی است که این تغییرات ایجاد شود، هرچند بخش زیادی از این فرصت و زمان از دست رفته اما بهترین زمان برای ایجاد زیرساخت‌های جدید فراهم است. الان بهترین زمان برای تغییر دامنه نوسان، وضعیت بازارگردانی که هنوز بعد از مدت‌ها به درستی انجام نمی‌شود، یا پدیده‌هایی که منجر به تشکیل صف در بازار می‌شود، است و باید از آن به بهترین شکل استفاده کرد.